مبارزه با اسهال و اختلالات گوارشی: درمان های موثر و نکات رژیم غذایی
اسهال و اختلالات گوارشی
اسهال یک اختلال در دستگاه گوارش است که با مدفوع مکرر، مایع یا آبریزش مشخص می شود. زمانی اتفاق میافتد که دستگاه گوارش آب یا ویتامینهای کافی را از غذا جذب نمیکند و در نتیجه حرکات روده افزایش یافته و قوام مدفوع تنظیم میشود. اسهال گاه به گاه معمولاً موقتی است و دلیلی برای مشکل نیست، اما اسهال مداوم یا شدید نشان دهنده یک مشکل سلامتی است.
اختلالات گوارشی شامل شرایطی است که بر معده، روده ها و سایر اندام های مربوط به هضم تأثیر می گذارد. این اختلالات با علائمی از جمله درد شکم، نفخ، حالت تهوع، استفراغ و تغییرات در عملکرد روده، که شامل اسهال یا یبوست است، ظاهر می شوند.
علل شایع اسهال و ناامیدی دستگاه گوارش شامل عفونت های ویروسی یا باکتریایی، مسمومیت با وعده های غذایی، رژیم غذایی وحشتناک، عدم تحمل غذایی یا واکنش حساسیت بیش از حد، بیماری التهابی روده (شامل بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو)، سندرم روده تحریک پذیر (IBS، عوارض جانبی داروها)، فشار.
علائم و علل اسهال
اسهال که با گرفتگی شکم، نفخ، حالت تهوع و هر چند وقت یکبار تب همراه است، می تواند از نظر شدت از دوره های متوسط و کوتاه مدت تا حملات مداوم و ناتوان کننده متفاوت باشد. علل عمده اسهال عبارتند از:
- عفونت ها: عفونت های ویروسی، باکتریایی یا انگلی دستگاه گوارش از علل اصلی اسهال حاد هستند. پاتوژن ها همراه با نوروویروس، روتاویروس، سالمونلا، یا E. Coli از طریق غذا یا آب آلوده، بهداشت وحشتناک، یا تماس نزدیک با انسان آلوده پخش می شوند.
- عوامل رژیمی: برخی مواد تشکیل دهنده و نوشیدنی ها، از جمله مواد تند، محصولات لبنی (در افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز)، شیرین کننده های مصنوعی، کافئین یا الکل، دستگاه گوارش را تشدید می کند و در برخی افراد باعث اسهال می شود.
- داروها: مانند آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، ملین ها و برخی داروهای شیمی درمانی، تعادل طبیعی میکروارگانیسم های روده را مختل می کنند یا دستگاه گوارش را بدتر می کنند و به عنوان یک عارضه جانبی منجر به اسهال می شوند.
- اختلالات گوارشی: بیماریهای مزمن مؤثر بر دستگاه گوارش، شامل سندرم روده تحریکپذیر (IBS)، بیماری التهابی روده (IBD)، بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز، باعث بروز دورههای مکرر اسهال به دلیل تحریک زمینهای، سوء جذب یا حساسیت بیش از حد میشود.
- اسهال مسافرتی: سفر به مناطقی با بهداشت نامناسب یا منابع ناآشنا از غذا و آب، احتمال ابتلا به اسهال عفونی که به آن اسهال مسافرتی گفته می شود را افزایش می دهد.
اهمیت درمان سریع اسهال
اسهال درمان نشده یا طولانی به کم آبی بدن ختم می شود، وضعیتی که در آن بدن مایعات اضافی را نسبت به آنچه دریافت می کند از دست می دهد. کم آبی منجر به عوارض جدی برای سلامتی می شود، به ویژه در جمعیت های آسیب پذیر شامل نوزادان، کودکان خردسال، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف. . علائم کم آبی بدن شامل تشنگی شدید، خشکی دهان، کاهش خروجی ادرار، تیره شدن ادرار، نقطه ضعیف، سرگیجه و در موارد شدید، گیجی و غش است. برای جلوگیری از عوارض ناشی از کم آبی، جایگزینی مایعات و الکترولیت های از دست رفته با محلول های آبرسانی خوراکی یا مایعات داخل وریدی مورد نیاز است.
اسهال مزمن یا علائم گوارشی مداوم نیز توانایی بدن در جذب مواد مغذی ضروری را مختل می کند که منجر به سوء تغذیه و کاهش وزن می شود. دریافت ناکافی مواد مغذی و کالری باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن، اختلال در رشد و تکامل کودکان و اختلال در سلامت موجود می شود.
عدم تعادل الکترولیت، مانند سطوح پایین سدیم، پتاسیم یا منیزیم در خون، با اسهال یا استفراغ طولانی مدت رخ می دهد. الکترولیت ها در این مورد از تعادل مایعات، عملکرد ماهیچه ها، انتقال سیگنال های عصبی و عملکرد کلی سلول پشتیبانی می کنند. عدم تعادل منجر به گرفتگی عضلات، ضعف، ضربان قلب نامنظم، خستگی و در موارد شدید به آریتمی قلبی یا تشنج می شود.
رویه های پزشکی
درمانهای اسهال و اختلالات گوارشی شامل درمانهای پزشکی با داروهای بدون نسخه و تجویزی است.
داروهای بدون نسخه (OTC).
- داروهای ضد اسهال: داروهای ضد اسهال بدون نسخه، مانند لوپرامید یا بیسموت ساب سالیسیلات، با کاهش حرکات روده و کاهش دفعات مدفوع به تسکین علائم کمک می کنند. این داروها همچنین گرفتگی های شکمی و ناراحتی مرتبط با اسهال را تسکین می دهند.
- آنتی اسیدها: برای افرادی که ناراحتی گوارشی یا سوزش سر دل را تجربه می کنند، آنتی اسیدهای بدون نسخه مانند کربنات کلسیم (Tums) یا هیدروکسید منیزیم (شیر منیزیا) با خنثی کردن اسید معده و تسکین تحریکات دستگاه گوارش، تسکین دهنده هستند.
- زغال فعال: زغال فعال ماده ای بسیار جاذب است که سموم و سایر مواد مضر موجود در دستگاه گوارش را متصل می کند و از جذب آنها به جریان خون جلوگیری می کند. این ماده با جذب گاز، سموم و باکتری ها عمل می کند و در نتیجه علائمی مانند اسهال، گاز و نفخ را کاهش می دهد. زغال چوب فعال معمولاً برای درمان اسهال حاد و اختلالات گوارشی ناشی از مسمومیت غذایی، عفونت های باکتریایی یا مصرف سم استفاده می شود.
توجه خود را به Carbolevure جلب کنید که حاوی دو ماده طبیعی زغال چوب و مخمر است که عملکرد آنها مکمل یکدیگر است. زغال چوب به آلاینده ها متصل می شود و مخمر فلور روده را تنظیم می کند. بنابراین، Carbolevure برای مبارزه با بیماری های اسهالی، و همچنین برای تنظیم و نرمال کردن فلور روده استفاده می شود. طبق تجویز پزشک یا به توصیه داروساز، این دارو برای اختلالات روده در طول درمان آنتی بیوتیکی نیز استفاده می شود.
- اسیدهای هیومیک: ترکیبات آلی حاصل از خاک و مواد طبیعی گیاهی. آنها توانایی تعدیل پاسخ ایمنی، کاهش التهاب و حمایت از سلامت دستگاه گوارش را دارند. اسیدهای هیومیک همچنین دارای خواص ضد میکروبی هستند و به مهار رشد باکتری های مضر در روده کمک می کنند. به این ترتیب، اسیدهای هیومیک باعث رشد باکتری های مفید روده می شوند و در عین حال تولید مثل میکروب های بیماری زا را سرکوب می کنند.
به عنوان مثال، ACTIVOMIN Caps که حاوی اسیدهای هیومیک است، به آلودگی بدن، اسهال و در درمان بیماری های گوارشی - اسهال تعطیلات کمک می کند. Activomin® دارویی به شکل کپسول است که در برابر اسهال غیر اختصاصی عمل می کند، علائم گوارشی مانند درد شکم، نفخ، احساس سیری را بهبود می بخشد، استرس دستگاه گوارش ناشی از مواد غیر فیزیولوژیکی را در افرادی که در معرض به عنوان مثال آفت کش ها قرار دارند کاهش می دهد.
داروهای تجویزی
- آنتی بیوتیک ها: در موارد عفونت های باکتریایی که باعث اسهال می شوند، آنتی بیوتیک ها برای هدف قرار دادن و از بین بردن پاتوژن های باکتریایی زمینه ای مسئول علائم تجویز می شوند. مهم است که آنتی بیوتیک ها را دقیقاً طبق تجویز مصرف کنید و دوره کامل درمان را تکمیل کنید تا از مقاومت آنتی بیوتیکی و عفونت های مکرر جلوگیری شود.
- داروهای ضد استفراغ: داروهای ضد استفراغ تجویزی، مانند اندانسترون یا پرومتازین، برای کنترل تهوع و استفراغ همراه با موارد شدید اسهال یا ناراحتی های گوارشی تجویز می شوند.
رویکردهای درمانی
- پروبیوتیک ها: میکروارگانیسم های زنده ای که در صورت مصرف به مقدار کافی، فواید سلامتی دارند. این باکتریهای مفید به بازیابی تعادل میکروبیوتای روده، ارتقای سلامت دستگاه گوارش و بهبود هضم کمک میکنند. مکمل های پروبیوتیک یا غذاهای تخمیر شده حاوی پروبیوتیک ها مانند ماست، کفیر یا کیمچی برای حمایت از عملکرد دستگاه گوارش و تسکین علائم اسهال و ناراحتی های گوارشی توصیه می شود.
رژیم غذایی برای افراد مبتلا به اسهال و اختلالات گوارشی
مدیریت اسهال و اختلالات گوارشی شامل تنظیم رژیم غذایی و پیروی از رژیم سم زدایی برای سلامت روده است که علائم را تسکین می دهد و سلامت دستگاه گوارش را ارتقا می دهد.
- غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید: از غذاهایی که فیبر بالایی دارند خودداری کنید. غلات کامل، سبزیجات خام و میوه ها با پوست یا دانه اسهال و ناراحتی های دستگاه گوارش را تشدید می کنند. اجتناب از این غذاها به کاهش تحریک روده و دفع دفع آن کمک می کند. همچنین از مصرف شیر، پنیر، ماست و سایر محصولات لبنی خودداری کنید یا جایگزین های بدون لاکتوز را انتخاب کنید. غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید شامل غذاهای پرچرب نیز می شود که هضم آنها دشوار است و علائم گوارشی را بدتر می کند.
- غذاهایی که علائم را تسکین می دهند: موز، برنج، سس سیب و نان تست، غذاهای ملایم و کم فیبر هستند که در رژیم غذایی BRAT مدفوع را سفت می کنند و سوء هاضمه را کاهش می دهند. همچنین پروتئین های بدون چربی مانند مرغ بدون پوست، ماهی، توفو و تخم مرغ را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این پروتئین ها راحت تر از گوشت های چرب هضم می شوند و از توده عضلانی و سطح انرژی پشتیبانی می کنند. سبزیجات بخارپز یا پخته شده مانند هویج، کدو سبز و اسفناج در مقایسه با سبزیجات خام برای دستگاه گوارش ملایم تر هستند. پختن سبزیجات فیبر را تجزیه می کند و هضم آن را آسان می کند.
سلب مسئولیت: مقاله در مورد درمان اسهال و بیماری های گوارشی بحث می کند و جایگزین توصیه های پزشکی حرفه ای نیست. نیازها و بیماری های تغذیه ای متفاوت است و آنچه برای یک فرد موثر است ممکن است برای دیگری موثر نباشد. مهم است که قبل از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی یا برنامه درمانی خود با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید، به خصوص اگر بیماری پزشکی دارید یا دارو مصرف می کنید.
R. Käser