Dəmir Həlli: Dəmir Çatışmazlığı Simptomlarının Effektiv Müalicəsi

Dəmir çatışmazlığı orqanizmdə ehtiyaclarını ödəmək üçün kifayət qədər dəmir olmadıqda meydana gəlir. Dəmir - müxtəlif fizioloji proseslərdə çox mühüm rol oynayan mineral.

Bədəndə Dəmirin Rolu

Dəmir, oksigeni ağciyərlərdən bütün bədən toxumalarına daşımaqdan məsul olan qırmızı qan hüceyrələrində olan hemoglobinin əsas komponentidir. Bundan əlavə, dəmir enerji mübadiləsində, DNT sintezində və bir sıra fermentlərin fəaliyyətində iştirak edir.

Dəmir çatışmazlığı yorğunluq, zəiflik, koqnitiv pozğunluq və immunitet funksiyasının pozulması kimi müxtəlif sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. Daha ağır hallarda bu, qanda hemoglobin və qırmızı qan hüceyrələrinin aşağı səviyyədə olması ilə xarakterizə olunan dəmir çatışmazlığı anemiyasına gətirib çıxarır, nəticədə dəri solğunlaşır, nəfəs darlığı və başgicəllənmə olur.

Buna görə də, sağlamlığı dəstəkləmək və çatışmazlıq ilə bağlı ağırlaşmaların qarşısını almaq üçün pəhriz və ya əlavələr vasitəsilə adekvat dəmir qəbulunu təmin etmək vacibdir. Dəmirlə zəngin qidalara qırmızı ət, quş əti, balıq, mərcimək, lobya, ispanaq, zənginləşdirilmiş taxıllar və qoz-fındıq daxildir. Bununla belə, bədən dəmiri heyvan mənbələrindən (heme dəmir) bitki mənbələrindən (heme olmayan dəmir) daha səmərəli şəkildə mənimsəyir.

Simptomlar və nəticələr

Dəmir çatışmazlığı yüngül yorğunluq və zəiflikdən anemiya və koqnitiv pozğunluq kimi daha ciddi ağırlaşmalara qədər bir sıra simptomlarla özünü göstərir.

• Yorğunluq və zəiflik: adekvat istirahətdən sonra belə yorğunluq və enerji çatışmazlığı hiss etmək dəmir çatışmazlığının ümumi simptomlarından biridir. Bu yorğunluq gündəlik fəaliyyətlərə və həyat keyfiyyətinə təsir göstərir.
• Solğun dəri, soyuq əllər və ayaqlar: dəmir çatışmazlığı hemoglobin səviyyəsinin azalmasına və nəticədə dərinin solğunlaşmasına səbəb olur. Və qırmızı qan hüceyrələrinin istehsalının azalması səbəbindən zəif qan dövranı, xüsusən də ekstremitələrdə soyuqluq hissinə səbəb olur.
• Nəfəs darlığı, başgicəllənmə və baş ağrıları: Hemoqlobin səviyyəsinin aşağı olması səbəbindən oksigen daşınmasının qeyri-kafi olması, xüsusilə idman zamanı nəfəs darlığına səbəb olur. Həmçinin beyinə oksigen tədarükünün azalması başgicəllənməyə və tez-tez baş ağrılarına səbəb olur.

Nəticələr

• Anemiya: Dəmir çatışmazlığı qanda hemoglobin və qırmızı qan hüceyrələrinin aşağı səviyyələri ilə xarakterizə olunan dəmir çatışmazlığı anemiyasına çevrilir. Anemiya qanın oksigeni toxuma və orqanlara daşıma qabiliyyətini azaldır və yorğunluğa, halsızlığa, dəri solğunluğuna, nəfəs darlığına, ürək döyüntülərinin tezləşməsinə səbəb olur. Şiddətli anemiya koqnitiv funksiyanı pozur, məşq tolerantlığını azaldır, ürək çatışmazlığına və angina pektorisinə kömək edir.
• Koqnitiv pozğunluq: Qeyri-adekvat dəmir səviyyələri yaddaş, konsentrasiya, diqqət və problem həll etmə qabiliyyətinə təsir edən idrak pozğunluğuna səbəb olur. Bu, öz növbəsində, akademik müvəffəqiyyətə, işə və həyat keyfiyyətinə təsir göstərir. Dəmir çatışmazlığı olan uşaqlarda inkişaf geriliyi və öyrənmə çətinliyi olur.
• İmmunitet sisteminin zəifləməsi: Dəmir çatışmazlığı immunitet funksiyasını zəiflədir, insanları infeksiyalara qarşı həssas edir və patogenlərlə mübarizə qabiliyyətini zəiflədir. Bu, immunitet hüceyrələrinin istehsalını və fəaliyyətini azaldır və bədənin müdafiə mexanizmlərinə müdaxilə edir. Təkrarlanan infeksiyalar, uzun müddətli xəstəlik və gec sağalma dəmir çatışmazlığı səbəbindən zəifləmiş immun sisteminin nəticəsidir.
• Ürək-damar ağırlaşmaları: Dəmir çatışmazlığı anemiyası ürək-damar sistemini gərginləşdirir, sinə ağrısı (stenokardiya) və ürək çatışmazlığına səbəb olur. Ürək oksigen daşıma qabiliyyətinin azaldılmasını kompensasiya etmək üçün daha çox işləməlidir ki, bu da potensial olaraq qeyri-müntəzəm ürək ritmlərinə (aritmiya) və infarkt və vuruş kimi ürək-damar xəstəlikləri riskinin artmasına səbəb olur.
• Fiziki performansın pozulması: Fiziki fəaliyyət zamanı insanlar dözümlülük, əzələ zəifliyi və yorğunluq hiss edirlər. Bu, atletik performansa mane olur, gündəlik fəaliyyətləri məhdudlaşdırır və ümumi performansa və rifaha təsir göstərir.
• Hamiləlik zamanı yaranan fəsadlar: Hamiləlik dövründə dəmir çatışmazlığı həm ana, həm də inkişaf edən döl üçün risk yaradır. Bu, vaxtından əvvəl doğuş, aşağı çəki və preeklampsi və doğuşdan sonrakı qanaxma kimi ananın ağırlaşmaları riskini artırır. Hamiləlik dövründə dəmir çatışmazlığı anemiyası dölün beyin inkişafına təsir edir və nəticədə uşaqda uzunmüddətli koqnitiv problemlərə səbəb olur. Pəhrizdə kifayət qədər dəmir yoxdursa, dəmir və fol turşusu olan birləşmiş preparat olan Maltofer Fol çeynəmə tabletlərinə diqqət yetirin. Hamiləlik və ana südü zamanı fol turşusuna artan ehtiyacla dəmir çatışmazlığını müalicə etmək və qarşısını almaq üçün istifadə olunur.
• Mədə-bağırsaq xəstəlikləri: Xroniki dəmir çatışmazlığı, iltihablı bağırsaq xəstəliyi (İBD), çölyak xəstəliyi və ya mədə-bağırsaq qanaxması kimi mədə-bağırsaq xəstəlikləri nəticəsində yaranır. Bu şərtlər dəmirin udulmasını pozur və ya dəmir itkisinin artmasına səbəb olur, çatışmazlığı və ağırlaşmaları artırır.

Dəmir çatışmazlığının müalicəsi

Qırmızı ət, quş əti, balıq, mərcimək, lobya, tofu, zənginləşdirilmiş taxıllar və yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər kimi dəmirlə zəngin qidalar yemək dəmir qəbulunuzu artırmağa kömək edəcək.

Sitrus meyvələri, çiyələk, bolqar bibəri və pomidor kimi C vitamini ilə zəngin qidaları da daxil edin. Bu qidalar, heme olmayan dəmirin daha sorulan formaya çevrilməsindəki rolu sayəsində dəmirin udulmasını yaxşılaşdırır. Ancaq xatırlamaq lazımdır ki, dəmirin bitki mənbələrindən (qeyri-heme dəmir) mənimsənilməsi heyvan mənbələrindən (hem dəmir) daha az effektivdir.

Dəmir preparatları

Ağızdan alınan dəmir preparatları adətən çatışmazlığı olan şəxslərdə dəmir səviyyəsini bərpa etmək üçün təyin edilir. Bu əlavələr müxtəlif formalarda olur, o cümlədən dəmir sulfat, dəmir qlükonat və dəmir fumarat. Maltofer damcılarına diqqət yetirməyi məsləhət görürük 30ml - dəmir çatışmazlığı və dəmir çatışmazlığı anemiyasının müalicəsi üçün istifadə olunan dəmir preparatı.

Dəmir qırmızı qan piqmentinin, qırmızı əzələ piqmentinin və dəmir tərkibli fermentlərin əvəzsiz komponentidir. Maltofer damcılarının qəbulu artan yorğunluğu, zehni performansı, əsəbiliyi, narahatlığı, baş ağrılarını, iştahsızlığı, nəzərəçarpacaq solğunluğu, ağızın çatlamış künclərini, quru dərini, kövrək saçları və dırnaqları azaldır.

Həmçinin, şərbət qəbul etməyi sevirsinizsə, Maltofer şərbət şüşəsinə diqqət yetirin. Maltofer siropu yemək zamanı və ya yeməkdən dərhal sonra qəbul edilməlidir. Meyvə və ya tərəvəz şirələri ilə qarışdırıla və ya şüşədən qidalana bilər. Yüngül rəng dəyişikliyi nə təsirə, nə də dadına təsir etmir. Dəqiq dozaj üçün ölçmə qabı istifadə olunur.

Absorbsiyanı maksimum dərəcədə artırmaq və yan təsirləri minimuma endirmək üçün bir tibb işçisi tərəfindən təyin edildiyi kimi dəmir əlavələrini qəbul etmək vacibdir. Dəmir əlavələri udulmanı yaxşılaşdırmaq üçün adətən acqarına qəbul edilir, lakin bəzi insanlarda mədə-bağırsaq narahatlığına və ya qəbizliyə səbəb ola bilər.

Dəmirlə venadaxili müalicə

Şiddətli dəmir çatışmazlığı hallarında və ya oral dəmir preparatları təsirsiz olduqda və ya zəif dözümlü olduqda, venadaxili (IV) dəmir terapiyası təyin edilə bilər.

IV dəmir terapiyası dəmirin damar vasitəsilə birbaşa qana vurulmasını nəzərdə tutur. Bu üsul dəmir ehtiyatlarının sürətlə doldurulmasına imkan verir və ağızdan dəmir qəbuluna dözə bilməyən və ya udulmasına mane olan mədə-bağırsaq xəstəlikləri olan şəxslər üçün faydalıdır. Bununla belə, venadaxili dəmir terapiyası anafilaksi kimi allergik reaksiyalar riskini daşıyır və həkim nəzarəti altında tətbiq edilməsini tələb edir.

İmtina: Məqalədə dəmir çatışmazlığının pəhriz və oral dərman vasitəsi ilə müalicəsi haqqında məlumatlar var və tibbi məsləhət kimi qəbul edilməməlidir. Vəziyyətinizlə bağlı hər hansı sualınız üçün həmişə həkiminizlə məsləhətləşin. Bu mətndə oxuduqlarınıza görə peşəkar həkim məsləhətini heç vaxt laqeyd yanaşmayın və ya gecikdirməyin.

N. Huber